B - A - S - I - C -- Ph

Odporność psychiczna BASIC Ph

B--elief, A--ffect, S--ocial, I--magination, C--ognitive, Ph--ysical

Ilustracje inspirowane kartami “The Cope Cards” dr Ofry Ayalon

A. Model BASIC Ph

Kryzys jest wyzwaniem dla naszych strategii radzenia sobie w świecie. To, co było skuteczne “poza kryzysem” może okazać się niewystarczające kiedy zagrożone jest: a. nasze zdrowie i życie (musimy je chronić w nowy sposób), b. nasi bliscy (teraz w sposób szczególny rodzice i dziadkowie), c. nasze zasoby materialne (praca, oszczędności, szanse biznesowe), d. nasze poczucie wartości, skuteczności i zaufania do innych ludzi (jestem do niczego, nie dałem sobie rady, oni nie dotrzymali słowa, zostałem bez pomocy).

Model BASIC Ph (oraz badania) prof. Mooli Lahada i dr Ofry Ayalon pokazują, że w sytuacjach zagrożenia, niepewności i ryzyka posługujemy się zróżnicowanymi strategiami i sposobami działania, które można sprowadzić do 6 głównych kategorii:

B – Belief: doświadczenie wspierającej Obecności siły Wyższej, wewnętrzny spokój i wzmocnienie płynące z osobistej filozofii życia, nadzieja i siła wynikająca z działania pod Natchnieniem,
A – Affect: wyrażanie emocji poprzez płacz, śmiech, mówienie o swoich przeżyciach, zapisywanie ich (pamiętnik), rysowanie, malowanie, taniec, muzykę, odgrywanie ról i scenariuszy, itd.,
S – Social: siła i energia płynąca z poczucie przynależności do grupy (rodziny, firmy, wspólnoty, stowarzyszenia) oraz roli związanej z odpowiedzialnością za innych i/lub odpowiedzialnością za wspólne cele i zadania (matka, ojciec, mąż, żona, opiekun, lider),
I – Imagination: zaangażowanie wyobraźni w przynoszące ulgę i/lub motywujące idee, symbole i metafory, twórczość i kreatywność, generowanie niekonwencjonalnych pomysłów i rozwiązań,
C – Cognitive: budowanie poczucie wpływu i kontroli poprzez koncentrację na zbieraniu informacji (fakty, liczby), rozwiązywaniu problemów, formułowaniu strategii i planów, realizacji postawionych celów i zadań,
Ph – Physiological: zaangażowanie ciała w przynoszące ulgę aktywności takie jak: wysiłek fizyczny, sport, masaż, spa, medytacje, relaksacje, zdrowe odżywianie, potrzebną dla organizmu ilość i jakość snu, itd.

Większość z nas preferuje 1 lub 2 z tych strategii. Pomoc w sytuacji kryzysowej, zgodnie z założeniami modelu BASIC Ph, polega na odkryciu ulubionych sposobów działania oraz pełnym wykorzystaniu ich potencjału (nazwanie, ochrona – czas i środki, komunikacja innym czego potrzebujemy). W celu wzmocnienia naszej odporności psychicznej w dłuższej perspektywie czasowej potrzebny jest najczęściej rozwój niewykorzystywanych dotychczas lub zapomnianych/zaniedbanych sposobów radzenia sobie z trudnościami i kryzysem.

Ofra Ayalon – Doktor psychologii (Haifa University); Autorka metody The COPE Cards; Dyrektor Nord International Trauma Consultancy; Specjalizacja: interwencja kryzysowa w sytuacji konfliktów zbrojnych, zamachów terrorystycznych, katastrof naturalnych

Mooli Lahad – Profesor psychologii (Tel Hai College, Haifa University); Od 1979 roku (ponad 40 lat) prowadzi The Community Stress Prevention Center (instytucja powołana przez Izraelskie Ministerstwo Edukacji w celu przeciwdziałania skutkom nieustannego zagrożenia wojną i zamachami terrorystycznymi); Specjalizacja: interwencja kryzysowa w sytuacji konfliktów zbrojnych, zamachów terrorystycznych, katastrof naturalnych

Referencje dla BASIC Ph

Meta-analiza modelu na podstawie odniesienia do 100 testów i skal psychologicznych służących pomiarowi odporności psychicznej (Model BASIC Ph objął ponad 400 strategii radzenia sobie w sytuacji kryzysowej; Badania i interwencje realizowane w The International Stress Prevention Centre oraz w Nord International Trauma Consultancy

B. Proces zmiany – metoda lingwistyczna

Poza kryzysem

Kiedy jesteśmy w dobrej formie psychicznej zachodzi naturalna wymiana między Ja i Światem. „Przestrzeń wspólna” zapewnia nam poczucie stabilności oraz chroni przed przeżywaniem nieadaptacyjnego lęku, złości i/lub smutku. Zgodnie z modelem BASIC Ph „to co wspólne” obsługiwane jest przez nasz język zwyczajny (tj. język zgodny z naszymi dominującymi sposobami działania i radzenia sobie z trudnościami i zagrożeniami).

W czasie kryzysu

Kryzys równa się doświadczeniu „nic nie działa/niewiele działa, jestem zagubiony, trudno mi powiedzieć co będzie jutro, nie wiem co robić, nie wiem od czego zacząć”. Odłączenie od świata, który jestem w stanie rozumieć i w którym jestem w stanie działać wiąże się z uczuciami wyobcowania i osamotnienia (w takiej sytuacji łatwiej wpadamy w trudny do kontroli lęk, złość, smutek).

Zmiana

Słuchając historii naszych klientów identyfikujemy preferowane strategie działania i pomagamy odbudować/wzmocnić ponowne połączenia pomiędzy Ja i Światem. Metoda lingwistyczna umożliwia nam precyzyjnie wskazanie, które ze sposobów radzenia sobie są najsilniejsze i dzięki czemu dana osoba, będzie w stanie odzyskać/umocnić poczucie wpływu i kontroli. Lepsze poznanie siebie (swoich preferencji, mocnych stron, skutecznych strategii działania) oraz pogłębione zrozumienie natury 6 czynników BASIC Ph pomaga w ich uruchomieniu i efektywnym wykorzystaniu.

Rozwój BASIC Ph

W sytuacji kiedy interwencja krótkoterminowa (1 – 2 konsultacje) nie przynosi oczekiwanej zmiany i poprawy rekomendujemy uczestnictwo w dłuższych programach rozwojowych ukierunkowanych na uczenie się „języków zapomnianych” tj. tych sposobów działania z modelu BASIC Ph, które dotychczas nie były wykorzystywane lub zostały zapomniane lub zaniedbane. Poniżej prezentujemy nasze skale rozwojowe dla wymiarów BASIC Ph:

Belief: od magii do Uważności i Natchnienia,
Affect: od przemocy do trafnego rozeznawania uczuć i intuicji,
Social: od samotności do wspólnoty,
Imagination: od urojeń i iluzji do kreatywności i twórczości,
Cognitive: od dogmatyzmu do efektywności,
Physical: od uzależnienia do integracji.

Integracja

W sytuacji kiedy przezwyciężamy kryzys uruchamiamy najczęściej zasoby, do których utraciliśmy dostęp w wyniku zaskoczenia zbyt trudną/tragiczną sytuacją lub wykorzystujemy nowe umiejętności i strategie działania. W ten sposób rozpoczyna się proces ponownego budowania/umacniania „części wspólnej” ze światem. Odzyskujemy wystarczające poczucie kontroli i zrozumiałości świata, aby móc działać bez nadmiernego lęku, złości i smutku.

C. Konsultacje

W związku z zagrożeniami psychologicznymi jakie niesie ze sobą pandemia Covid-19 przygotowaliśmy dla Państwa 2h konsultacje w oparciu o model i metody BASIC Ph. W trakcie spotkania, konsultant Whitefox pomoże Państwu w określeniu preferowanej strategii działania (1 lub 2 czynniki Basic Ph, zastosowanie zestawu “The Cope Cards”) oraz sformułuje rekomendacje rozwojowe w zakresie sposobów radzenia sobie, które aktualnie są niewykorzystywane, zapomniane lub zaniedbane. Cele i metody konsultacji zostaną dostosowane do potrzeb i oczekiwań konkretnej osoby.

Czasami krytyczne okazuje się profilaktyczne wzmocnienie ogólnej odporności psychicznej, w innych wypadkach konieczne staje się przywrócenia podstawowego poczucie wpływu i uwolnienie od przytłaczających uczuć złości, lęku i smutku.

D. Historie i relacje

“Jestem zaskoczona jak bardzo próbowałam narzucić swój sposób radzenia sobie z trudnościami mojemu zespołowi. Stworzyłam nieustannie planujący sztab kryzysowy (fakty, liczby, scenariusze). U części osób niepotrzebnie wywołałam opór i dodatkowe negatywne emocje. Wiele razy czułam się nierozumiana i bojkotowana.”

“Nie rozumiem, jak w tej sytuacji można skupić się na utrzymaniu formy i trosce o dobre jedzenie. Co z odpowiedzialnością za innych? Co z zadaniami wynikającymi z podjętych ról i zobowiązań? Czemu nie poświęcić na ich realizację całego swojego czasu i możliwości?”

“Nie wiedziałam jaką rolę w moim radzeniu sobie z trudnościami odgrywa fantazjowanie i wymyślanie rzeczy dziwacznych. Myślałam, że to strata czasu.”

“Zdziwiło mnie jak ważne jest dla mnie odniesienie do czegoś Większego i Ważniejszego ode mnie. Myślałem, że tak już tego nie przeżywam. Dziwne.”

BasicPh